IJs, water en vuur

Nog één keertje

Voor de laatste keer dit jaar pak ik nogmaals mijn koffer in. Een week lang in gezelschap van fotografen de zuidkust van IJsland vastleggen. Mag ik jullie voorstellen: Annelien, de vrolijke noot in ons midden.

Marieke, een reislustige docent Nederlands. Marije, een KNO-arts met geweldige, droge humor. Carla, een Afrikaanse dame die een eenheid vormt met haar statief en filters. Wendy en Arjan, een gezellig, fanatiek fotograferend echtpaar. Sandra, mijn lieve Vlaamse kamergenootje tijdens deze reis. Saskia, beetje verstrooid maar een heerlijk mens. Silvia, een Duitse die haar roots heeft verruild voor ons natte kikkerlandje. En dan onze zuiderburen; Rudi & Carine een gepensioneerd Belgisch echtpaar.

Dominique drone piloot en copiloot Caroline zijn lieftallige echtgenote. Last but not least, Eveline en Yolande onze coureurs en gedreven reisleiders van Fotografie-reizen.nl. In het begin van de reis met ei en waarschijnlijk aan het einde van de reis met ij.

Maak van je koffer geen achterblijver

Met een klein beetje vertraging verlaten we het drukke en chaotische Schiphol. Driftig wordt er op menig telefoon gecheckt waar zijn of haar koffer zich bevindt. Tenminste wanneer je een tracker in je koffer hebt gestopt. Dit heb ik niet gedaan. Het maakt mij alleen maar zenuwachtig. Ik zie het wel bij de bagageband op IJsland.

Gelukkig arriveert ieders bagage keurig netjes op Keflavík Airport. Op naar ‘onze’ busjes. Maar waar zijn die? Busjes weg! Na enig speurwerk van Yolanda, Eveline en het verhuurbedrijf komen ze eindelijk boven water. Iets met miscommunicatie.

Op naar het hotel, inmiddels is er al een flink deel van de dag verstreken en besluit de reisleiding vakkundig dat de geplande fotostop voor vandaag wordt verschoven naar morgen. Tijdens het avondeten vertelt iedereen iets over zichzelf en geeft ook aan ook wat zijn of haar wens of doel is van deze reis. Mijn wens is meer focus bijvoorbeeld door middel van een project. Zo gezegd, zo gedaan en dan heb je ineens een miniproject aan je broek hangen. Met als thema: ‘IJS, WATER & VUUR’, Leuk, met als extra opdracht maak er een drieluik van. Om het even makkelijker te maken. Dus niet!

Met rook uit de startblokken

De volgende ochtend worden de camera’s tevoorschijn gehaald en gaat het fotograferen dan echt van start.

We beginnen bij de geothermische velden van Gunnuhver en Krysuvík. Magisch en bijna onaards kun je deze twee hete bronnengebieden het beste omschrijven.

Ik loop tussen de pruttelende modderpoeltjes, kringelende rookpluimen en dit alles omlijst door een felgeel, roodbruine en groen kleurenpalet van Moeder Natuur. Waar ik bij het eerste warmtegebied fotografisch moeilijk uit de voeten kom, ga ik bij Seltún, het tweede gebied, helemaal los. De tijd vliegt dan ook voorbij en we zitten alweer in het busje onderweg naar een kerkje aan de kust. Ondertussen denk ik na over mijn project. Het zijn nu nog wat onsamenhangende ideeën.

Mijn reisgenoten zijn erg behulpzaam en dragen enthousiast hun input bij. Zo ontstaat er steeds meer een plan. Deze reis moet niet alleen bestaan uit mijn project, want genieten staat ook hoog op mijn lijstje. Ik kijk in een vijfenvijftig meter diep gat, gevuld met helder, blauwgroen water. Ik sta bovenaan de Kerid krater. Hoe ga ik de metershoge, paarse, rode en groene vulkaanwanden vastleggen? Ik loop naar beneden de krater in en zie dan een prachtige reflectie van de wanden in het bijna spiegelgladde meer. En dat wordt mijn foto.

Ons onderkomen voor de nacht is bij de boer. Wanneer we na een presentatie over landschapsfotografie aan tafel schuiven kijk ik recht in een paar koeienogen. Rustig staan zij aan de andere kant van het raam hun voer te herkauwen. De opmerking; “Je kunt alvast zien wat je vanavond op je bord krijgt”, is dan ook zo gemaakt.

Humor komt in verschillende vormen

Vol spanning kijk ik naar de dampende, licht golvende waterplas voor mij. Met mijn vinger op de ontspanknop van de draadontspanner, verbonden met de camera, sta ik klaar voor de actie. We staan allemaal gefocust rondom de geiser Strokkur, deze spuit met een enorme kracht, loeiheet water meters hoog de lucht in.

Terwijl de zon net boven de horizon onder een dramatische wolkenlucht door piept, vinden wij het wel een goed moment voor de geiser om zijn ding te doen. Maar ja, de natuur laat zich niet dwingen. Na een aantal uitbarstingen wordt er medegedeeld dat we nog één keer wachten op de metershoge fontein en dan weer verder gaan. Daarop volg een pufje, een piepklein boertje. “Die telt niet!”, roepen we luidkeels in koor.

Terwijl wij even later toch onze camera’s van de statieven afhalen, besluit Strokkur op dat moment een mega fontein de lucht in te spuwen. We staan er met open mond naar te kijken, grapjas! Beetje quasi mopperend verkennen we het kleurrijke groene, oranje en roodbruine gebied rondom de geiser. Waar je abstracte foto’s kunt schieten.

Tien kilometer verderop stort ijsblauw water in twee etappes naar beneden. Het is de immens populaire waterval Gullfoss. Hier kunnen we met filters aan de slag om een lange sluitertijd te creëren en zo het water een beetje een dromerig effect te geven.

Marieke heeft geen filters en dus leen ik haar de mijne zodat ze ook met deze creatieve vorm van fotografie kennis kan maken.

Nadat we het welbekende plaatje van deze waterval hebben geschoten, willen we ook nog een ander beeld op de sensor. We besluiten om naar boven te lopen. Vanaf hier heb je zicht op een deel van de waterval én de kloof waar het ijsblauwe water doorheen stroomt. Na al deze vormen van water neemt een deel van de groep, waaronder ik, een plons in de Secret Lagoon. Een warm, natuurlijk, thermaal bad. Die niet zo heel secret is. Na de inspanningen bij die geiser van vanochtend is deze ontspanning een aangenaam uitje.

Een uurtje later stappen we rozig, warm en soezig weer in het busje. “Gaan we naar het hotel?”, is de vraag. “Nee, we gaan nog even bij een andere waterval kijken.” En mogen we vandaag nog één keer fotografisch in actie komen.

Het weer wordt er niet beter op en het begint dan ook te regenen. Dit zijn ook de voorspellingen voor vanavond en nacht. Helaas weer geen kans op Noorderlicht. Al dat water heeft zo z’n uitwerking op je blaas. Ik maak een foto van een moeilijk kijkende Yolanda en evenzo bedrukt kijkende Eveline. Dit kiekje gaat met een poll op insta. ‘Wie moest er weer plassen?’ Ik weet het wel. Volgens mij zijn Eveline en ik in deze groep beide recordhoudsters wildplassen. ’s Avonds de eerste fotobespreking. Altijd een beetje spannend, maar wel leuk!

Moeder natuur houdt van variatie

Volgens het draaiboek gaan we een zonsopkomst fotograferen bij Reynisdrangar. Volgens de weergoden gaan we een harde woei en striemende regen trotseren, terwijl wij proberen naar de kliffen te lopen. Flexibiliteit is ook een pre, wanneer je natuur fotografeert.

Het programma wordt omgegooid. Met natte kleding en beslagen autoruiten gaan we weer op pad. Naarmate de kilometers verstrijken, klaart ook het weer op. Wanneer we bij de bemoste lavavlakte Eldhraun met de hier en daar een gele dennenboom arriveren is het droog!

Bij de groene, imposante kloof met de onuitspreekbare naam Fjadrárgljúfur komt zelfs de zon zo nu en dan door het openbrekende wolkendek tevoorschijn.

Direct rijst de vraag: “Zouden we vanavond dan Noorderlicht kunnen fotograferen?” Maar niks is zo veranderlijk als het weer. Vooral op IJsland. Zo schijnt de zon en nog geen vijf minuten later verschijnt er een dik pak wolken met regen aan de hemel. Afwachten dus. Onderweg mogen we onze skills uitproberen met ‘urbex’ fotografie. Een brug, althans een roestig overblijfsel en voorzien van graffiti is ons onderwerp.

In de achtergrond zie je een grote ijsmassa liggen. Dat is tevens onze volgende fotostop. De gletsjer Svinafellsjökull met haar enorme, dikke, blauwe ijswand waarbij je je heel nietig voelt als mensje. Mijn project niet vergetend, vergelijk, bedenk en verwerp ik allerlei ideeën. Wat wordt de gemene deler van het drieluik? Is dat kleur of vorm? Mijn project houdt de gemoederen wel bezig in het busje en steeds meer wordt het een vastomlijnd plan. Nu nog de uitvoering.

Dat we soms een stel uitgelaten schoolkinderen zijn, blijkt wel wanneer er keihard ‘van links naar recht’ uit de speakers van de autoradio knalt en wij met z’n allen deze commando’s van de Snollebollekes opvolgen. Vanaf de parkeerplaats mogen we vanuit het busje een blik werpen op Jökulsárlón. Regen, donkere wolken en geen mooi licht doen ons besluiten naar het hotel te gaan. Helaas ziet het ernaar uit dat de kansen op Aurora Borealis boven het ijsschotsenmeer vanavond nihil zijn.

Een gewaarschuwd mens telt voor twee

Enorme ijsblokken gepolijst door de ruwe zee spoelen aan op het zwarte, lava strand van Diamond Beach. Vele fotografen lopen rond naarstig op zoek naar net dat in hun ogen perfecte ijsblok, terwijl de zon langzaam aan de horizon verschijnt.

Een waarschuwing die we vooraf krijgen, is dat de zee redelijk onvoorspelbaar is en houdt haar dan ook in de gaten. Dat heeft deze muts goed in haar oren geknoopt. En toch krijgt ze het voor elkaar dat haar camera gedoopt wordt met zeewater. Snel pak ik mijn spullen op en loop al soppend in mijn schoenen naar een drogere plek. De schade opnemend, probeer ik deze met een kwastje, blaasbalg en doek te beperken. Chips, chips, chips!! De camera werkt nog, maar hier en daar hoor je het knarsen van zand tussen de draaiende onderdelen. Ik hoop dat de camera het blijft volhouden de rest van de week. Lang treuren doe ik niet.

Aan de overkant van de weg drijven onze volgende onderwerpen. De gigantische, blauwe ijsbergen in het ijsschotsenmeer Jökulsárlón. Waar we er eerder even naar mochten kijken, mogen we er nu fotografisch mee aan de slag. Op deze locatie staan we voor één keer niet alleen achter de camera. Maar we mogen ook even naar de camera lachen voor een groepsfoto. Rijden over de wegen van IJsland is een aaneenschakeling van magnifiek natuurschoon. We hebben onze statieven in de berm geplant. Langs de weg stroomt een woeste beek met kleine watervalletjes.

Waar we eerder nog een stralende zon boven de beek hadden, drijft er nu één grijze wolkenmassa voorbij waar ook een spettertje regen uit valt. Verzuchtend stappen we weer in het busje, waarschijnlijk weer geen Noorderlicht vanavond. De tijd begint nu wel een beetje te dringen. Wanneer we Vik, onze volgende eindbestemming binnenrijden, zien we de lucht openbreken en ontstaan er spectaculaire roodoranje kleuren aan de hemel waar de kolossale rotsen in de zee flink bij afsteken.

We tuimelen met z’n allen uit het busje en rennen over het strand om vervolgens op de golfbreker onze statieven te plaatsen en deze fraaie zonsondergang nog even mee te pakken. Wanneer de zon achter de horizon is verdwenen, lopen we via een omweg, lees langs een grote winkel, terug naar het hotel. Waar ik mij samen met Marieke, Marije, Annelien en Carla die avond rond de openhaard nestel om een peperduur, alcoholisch drankje te doen. Wanneer ik eraan terugdenk, krijg ik weer buikpijn van het lachen.

De langste dag

Het blauwe uurtje is eigenlijk geen uurtje maar vijftien minuten. En dit is precies de tijd die we ’s ochtends vroeg krijgen om het verlichte kerkje van Vik te fotograferen tijdens het blauwe kwartiertje.

Het lijkt erop dat het een mooie zonsopkomst gaat worden. We gaan voor de herkansing bij Reynisfjara Beach, waar eerder deze week het fotograferen letterlijk in het water viel. Dit bij fotografen erg populaire strand staat bekend om zijn ‘killer waves’. Met in mijn achterhoofd nog de plons van een aantal dagen geleden, hou ik één oog op de golven en mijn andere oog op het schermpje van mijn camera voor de belichting en compositie.

Boven zee ontstaat er toch weer een dikke strook lage bewolking waar de zonnestralen net onderdoor schijnen. Het is duidelijk dat je ook hier weer het moment moet pakken, want het volgender moment zijn de lichtomstandigheden weer anders. Veilig en wel verlaten we het strand. Eerst nog even een sanitaire stop. Dit blijkt een hele onderneming. Tenminste om het draaipoortje door te komen dien je te betalen en niemand heeft kleingeld en het apparaat is niet altijd even gesteld op je bankpas. Na meermaals te hebben geprobeerd is de betaling geslaagd en kan er onder luid gejuich en gejoel weer iemand door het poortje. Waarschijnlijk kun je dit heel flauw, onderbroekenlol noemen.

Kvernufoss, een minder bekende waterval die een beetje verborgen ligt in de buurt van de welbekende Skogáfoss. Na een kleine wandeling, een beetje klauteren en een nat pak installeer ik mijn statief achter de waterval. Bij dit pareltje kun je er achterlangs lopen en met een beetje geluk het zonnetje door de waterval heen fotograferen. En dit geluk heb ik!

Nu weer voetje voor voetje naar beneden glibberen. Ook nog even langs bij Skogáfoss, deze wordt nog net aangelicht door een inmiddels namiddagzonnetje.

Ik sta in het water en maak een niet zo erg origineel beeld van deze bekende plek. Het is mooi door het zonlicht, maar super blij word ik er niet van. Dan valt mijn oog op een paar IJslandse schapen.

Nu is het zo dat een aantal van ons al bijna de hele week vragen, zeg maar gerust dwingend verzoeken om deze fotomodellen vast te leggen. Ik bedenk mij dan ook niet en loop in rap tempo richting deze wollige vierpoters.

Dit is mijn kans, heel rustig stap ik over de draad en behoedzaam benader ik mijn prooi. Het warme zonlicht valt op zijn of haar vacht wanneer hij opkijkt recht in mijn camera, klik! Helemaal uitgelaten ren ik joelend op Marieke, Marije, Annelien en de rest van de groep af. Ze denken allen dat ik dé FANTASTISCHE plaat heb geschoten. “Tadaa”, zeg ik wanneer ik met trots hun ‘mijn’ schaap laat zien. Vervolgens schieten ze in de lach. En laten ze mij een filmpje zien waarop zij net even daarvoor een hilarisch en schaapachtig onderonsje hebben met een collega schaap van mijn wollebaal. Tot zover ons verzoek om een IJslands schaap.

Vol verwachting klopt ons hart, wie lief is…

Inmiddels nadert de zonsondergang met rasse schreden en is er geen wolkje aan de lucht te zien.
“Zou het vanavond lukken met het magische, groene licht?” Hoopvol stappen we in het busje. Terwijl de avond valt, speuren wij door de autoruiten de sterrenhemel af.

“Daar is het, rechts van ons”, klinkt het plotseling. We steken ons enthousiasme niet onder de banken van het busje. Maar wat nu? Het is niet een locatie waar je zo even kunt gaan staan fotograferen. Eveline neemt de eerstvolgende afslag en parkeert in de berm, pontificaal voor een huis, waarvan de bewoners op dat moment niet thuis zijn. Met z’n allen staan we in no time buiten aan de kant van de weg. Mopperend en foeterend klinkt er hier en daar een snauw door de avondlucht. Het dansende, groene licht heeft niet zo’n aardige uitwerking op ons humeur.

Na tien minuten zijn we allemaal wat gekalmeerd en genieten we al fotograferend van deze bijzondere lichtshow.

Vanuit alle hoeken, zelfs liggend op de grond worden er composities gemaakt om het magische, dansende, groene licht vast te leggen. Onze geplande restaurantafspraak wordt een afhaalmenu, want we weten van geen ophouden.

Toch moeten we uiteindelijk echt vertrekken willen we dat afhaaleten nog ophalen. Aurora Borealis blijft boven ons dansen. Wanneer we dan mét ons eten in het hotel aankomen, werken we snel een paar happen naar binnen om vervolgens weer met de camera en statief naar buiten te gaan. Totdat wolkenvelden de hemel beslaan en het licht langzaam dooft. Met een warme choco en thee met een alcoholisch tintje is het nagenieten van een lange maar zeer geslaagde dag met heel veel bijzondere fotomomenten.

Aan al het goede komt toch echt een eind

Op de laatste volle foto dag mogen we ‘uitslapen’. Na het ontbijt onze laatste fotobespreking waar ik het resultaat van mijn project laat zien. Het thema is wel goed uitgevoerd, maar het is geen drieluik. Doel van het project; meer focus tijdens het fotograferen, dat is wel gelukt! Al met al geen slecht resultaat.

De koffers worden weer volgens een strak regime, wat we na één week eindelijk onder de knie hebben, ingeladen. Op naar het kleurrijke en artistieke Reykjavik. Street art, groene, blauwe en gele, houten huisjes, de imposante, grijze Hallgrimskirkja, moderne en abstracte onderwerpen je vindt het allemaal in de hoofdstad van IJsland.

De vijf musketiers, Carla, Annelien, Marije, Marieke en ik struinen samen door de straten om dit alles vast te leggen. We bekijken etalages, poseren a la Beatles op de regenboogweg en eten een zoete lekkernij bij een plaatselijke bakker. Daarna brengen we een bezoek aan het moderne, glazen concertgebouw Harpa.

De plannen om vanavond vroeg te eten en daarna op jacht te gaan naar het Noorderlicht worden aangepast in later eten. Het blijkt begin van de avond bewolkt te zijn. Dus tijd voor een hazenslaapje en om de koffer in te pakken. Rond middernacht komen we allemaal nog een keer in actie voor het Noorderlicht.

Helaas is er teveel bewolking en weinig Aurora Borealis. Na een uurtje houden we het dan ook voor gezien en rollen we om 2.00 uur ons bed in. Om vervolgens er om 4.00 uur weer uit te stappen voor het ontbijt en terug te vliegen naar Nederland. Een enerverende reis met een flinke dosis humor en bijzondere herinneringen. Zo nemen we afscheid van elkaar. Naast dit alles nemen we ook nog eens kaartjes vol fantastisch beeldmateriaal mee naar huis.